|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Ebu Hüreyre
|
Hadis
|
|
Bir adam gelerek: "Ey
Allah'ın Resulü iyi davranıp hoş sohbette bulunmama en ziyaade kim hak
sahibidir?" diye sordu. Hz. Peygamber (sav): "Annen!" diye
cevap verdi. Adam: "Sonra kim?" dedi, Resulullah (sav) "Annen!"
diye cevap verdi. Adam tekrar: "Sonra kim?" dedi Resulullah (sav)
yine: "Annen!" diye cevap verdi. Adam tekrar sordu: "Sonra
kim?" Resulullah (sav) bu dördüncüyü: "Baban!" diye
cevapladı."
|
Kaynak
|
|
Buhari, Edeb 2; Müslim,
Birr 1, (2548)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Küleyb İbnu Menfa'a
|
Hadis
|
|
Ceddi bulunan Küleyb
el-Hanefi (ra)'den anlattığına göre, kendisi Resulullah (sav)'a gelerek
sormuştur: "Ey Allah'ın Resulü kime karşı iyilik yapayım?" Hz.
Peygamber (sav) şu cevabı vermiştir: "Annene, babana, kızkardeşine,
oğlan kardeşine, bunu takip eden azadlına. Bu iyiliği de, üzerine vacib olan
bir hakkın ödenmesi, yani, sıla-ı rahmin yerine getirilmesi olarak
yapacaksın. (Nafile, ihtiyari, hasbi bir davranış tatavvu grubuna giren bir
amel olarak değil)".
|
Kaynak
|
|
Ebu Davud, Edeb 129, (5140)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Behz İbnu Hakim
|
Hadis
|
|
Babası tarikiyle dedesi
Mu'aviye İbnu Hayde el-Kuşeyri (ra)'den naklediyor. Hz. Peygamber (sav)'e :
"Ey Allah'ın Resulü, kime iyilik yapayım? diye sordum. Bana:
"Annene" diye cevap verdi. "Sonra kime?" diye tekrar
ettim. "Annene" dedi. "Sonra kime?" dedim.
"Annene" dedi. "Sonra kime?" dedim, bu dördüncüde
"Babana, sonra da tedrici yakınlarına" diye cevap verdi. (Ebu Davud
bir rivayette şu ziyadeyi kaydeder: "Haberiniz olsun, kişi azatlısından
bir fazlasını istese, azadlı (mevla) bu (ihtiyaç fazlası)na sahib olduğu
halde yerine getirmese kıyamet günü vermemiş olduğu bu fazlalık bir engerek
yılanı olarak kendisine getirilir.")
|
Kaynak
|
|
Ebu Davud, Edeb 129,
(5141); Tirmizi, Birr 1, (1898)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Abdullah İbnu Amr İbnu'l-As
|
Hadis
|
|
Bir adam: "Ey Allah'ın
Resulü, benim malım ve bir de çocuğum var. Babam malımı almak istiyor"
(ne yapayım?) diye sordu. Resululluh (sav), "Sen ve malın babana
aitsiniz. Şunu bilin ki, evladlarınız kazançlarınızın en temizlerindendir.
Öyle ise evladlarınızın kazançlarından yiyin" buyurdu.
|
Kaynak
|
|
Ebu Davud, Büyu 79, (3530);
İbnu Mace, Ticarat 64, (2291-2292)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Ebu Hüreyre
|
Hadis
|
|
Peygamberimiz (sav) bir
gün: "Burnu sürtülsün, burnu sürtülsün, burnu sürtülsün" dedi.
"Kimin burnu sürtülsün ey Allah'ın Resulü?" diye sorulunca şu
açıklamada bulundu: "Ebeveyninden her ikisinin veya sadece birinin
yaşlılığına ulaştığı halde cennete giremeyenin." (Müslim'deki metindir)
|
Kaynak
|
|
Müslim, Birr 9, (251);
Tirmizi, Daavat 110 (3539)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Ebu Hüreyre
|
Hadis
|
|
Hiçbir evlad, babasının
hakkını, bir istisna durumu dışında ödeyemez. O durum da şudur: Babasını köle
olarak bulur, satın alır ve azad eder."
|
Kaynak
|
|
Müslim, Itk 25, (1510); Ebu
Davud, Edeb 129, (5137); Tirmizi, Birr 8, (1907); İbnu Mace, Edeb 1, (3659)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Abdullah İbnu Amr İbni'l-As
|
Hadis
|
|
Hz. Peygamber (sav) şöyle
buyurdu: "Allah'ın rızası babanın rızasından geçer. Allah'ın
memnuniyetsizliği de babanın memnuniyetsizliğinden geçer." (Tirmizi bu
hadisi hem Hz. Peygamber (sav)'in sözü (merfu) olarak, hem de sahabi sözü
(mevkuf) olarak rivayet eder. Ayrıca mevkuf olarak rivayet eden tarikin sahih
olduğunu söyler.)
|
Kaynak
|
|
Tirmizi, Birr 3 (l900)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Abdullah İbnu Amr İbnu'l-As
|
Hadis
|
|
Bir adam, cihada iştirak
etmek için Hz. Peygamber (sav)'den izin istedi. Resulullah (sav): "Annen
baban sağlar mı?" diye sordu. Adam: "Evet" deyince:
"Onlara (hizmet de cihad sayılır), sen onlara hizmet ederek cihad
yap" buyurdu. (Müslim'in bir diğer rivayetinde adam: "...Sana,
hicret ve cihad etmek ecrini de Allah'tan istemek şartı üzerine biat
ediyorum" der. Resulullah (sav): "Anne ve babandan sağ olan var
mı?" diye sorar. Adam: "Evet, her ikisi de sağ" deyince: "Yani
sen Allah'tan ecir istiyorsun?" der. Adamın "evet"i üzerine:
"Öyleyse valideyn'in yanına dön. Onlara iyi bak, (Allah'ın rızası
ondadır)" emreder. Ebu Davud ve Nesai'de gelen bir diğer rivayette adam:
"Ağlamakta olan ebeveynimi de geride bıraktım" der. Resulullah
(sav): "Öyleyse onların yanına dön. Onları nasıl ağlattı isen öyle
güldür, (Allah'ın rızası bundadır)" buyurur. Ebu Davud'un, Ebu Said
(ra)'den yaptığı bir başka rivayetinde şöyle denir: Yemen ahalisinden bir
adam, Hz Peygamber (sav)'e hicret ederek geldi. Resulullah (sav) ona:
"Yemen'de bir kimsen var mı?" diye sordu. Adam: "Ebeveynim
var" deyince, "Peki, onlar sana izin verdiler mi?" diye tekrar
sordu. "Hayır" cevabı üzerine: "Öyleyse onlara geri don,
onlardan izin iste. Şayet izin verirlerse cihada katıl, vermezlerse onlara hizmet
et!" emretti.)
|
Kaynak
|
|
Buhari, Cihad 138, Edeb 3;
Müslim, Birr 5, (2539); Ebu Davud, Cihad, 33, (2529); Nesai, Cihad 5;
Tirmizi, Cihad 2, (1671)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Muaviye İbnu Cahime
|
Hadis
|
|
Cahime (ra) Hz. Peygamber
(sav)'e gelir ve: "Ey Allah'ın Resulü, ben gazveye (cihad) katılmak
istiyorum, bu konuda sizinle istişare etmeye geldim" der. Resulullah
(sav): "Annen var mı?" diye sorar. "Evet" deyince,
"öyleyse ondan ayrılma, zira cennet onun ayağının altındadır."
buyurur.
|
Kaynak
|
|
Nesai, Cihad 6, (6,11)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
İbnu Ömer
|
Hadis
|
|
Nikahım altında bir kadın
vardı ve onu, seviyordum da. Babam Ömer ise, onu sevmiyordu. Bana: "Boşa
onu" dedi. Ben itiraz ettim ve boşamadım. Babam Ömer (ra) Hz. Peygamber
(sav)'e gelerek durumu arzetti. Resulullah (sav) bana: "Boşa onu"
dedi. (Tirmizi hadisin sahih olduğunu da belirtti.)
|
Kaynak
|
|
Ebu Davud, Edeb 129,
(5138); Tirmizi, Talak 13, (1189)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Ebu'd-Derda
|
Hadis
|
|
Resulullah (sav):
"Baba cennetin orta kapısıdır. Dilersen bu kapıyı terket, dilersen
muhafaza et" dediğini işittim. (Tirmizi, hadise "sahih" dedi)
|
Kaynak
|
|
Tirmizi, Birr, 3, (1901)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Büreyde
|
Hadis
|
|
Bir kadın: "Ey
Allah'ın Resulü, ben anneme bir cariye tasadduk etmiştim. Şimdi annem
öldü" dedi. Resulullah (sav): "(Sadaka yapmış olmanın) ecrini
mutlaka alacaksın. Miras yoluyla cariye sana geri gelecek (tekrar senin
olacak)" buyurdu. Kadın: "Ey Allah'ın Resulü annemin bir aylık oruç
borcu vardı, onun yerine tutabilir miyim?" diye sordu. "Annene
bedel tut!" dedi. Kadın: "Ey Allah'ın Resulü, annem hiç haccetmedi.
Onun yerine hac yapabilir miyim?" diye sordu Resulullah (sav): "Evet,
ona bedel haccet" buyurdu."
|
Kaynak
|
|
Müslim, Sıyam 157, (1149);
Tirmizi, Zekat 31 (667); Ebu Davud, Vesaya 12, (2877), Zekat 31, (1656)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Esma Bintu Ebi Bekr
|
Hadis
|
|
Henüz müşrik olan annem
yanıma geldi. (Nasıl davranmam gerekeceği hususunda) Hz. Peygamber
(aleyhissaldtu vesselam/den sorarak: "Annem yanım geldi, benimle
(görüşüp konuşmak) arzu ediyor, anneme iyi davranayım mı?" dedim.
"Evet" dedi, ona gereken hürmeti göster"
|
Kaynak
|
|
Buhari, Hibe 28, Edeb 8;
Müslim, Zekat 50 (1003); Ebu Davud, Zekat, 34, (1668)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
İbnu Ömer
|
Hadis
|
|
Bir adam Resulullah (sav)'a
gelerek: "Ben büyük bir günah işledim, buna tevbe imkanım var mı?"
dedi. Hz. Peygamber (sav): "Annen var mı?" diye sordu. Adam:
"Hayır yok" dedi. "Peki teyzen de mi yok?" dedi. Adam: "Hayır,
var" deyince Resulullah (sav): "Öyle ise ona iyilik yap!" diye
emretti." (Tirmizi el-Bera'dan kaydettiği diğer bir hadiste şu ziyadeye
yer verir: "Teyze anne makamındadır.")
|
Kaynak
|
|
Tirmizi, Birr 6, (1905)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Ebu Üseyd Malik İbnu Rebi'a
es-Saidi
|
Hadis
|
|
Bir adam: "Ey Allah'ın
Resulü, anne ve babamın vefatlarından sonra da onlara iyilik yapma imkanı var
mı, ne ile onlara iyilik yapabilirim?" diye sordu. Resulullah (sav).
"Evet vardır" dedi ve açıkladı: "Onlara dua, onlar için
Allah'tan istiğfar (günahlarının affedilmesini) taleb etmek, onlardan sonra
vasiyetlerini yerine getirmek, anne ve babasının akrabalarına karşı da sıla-i
rahmi ifa etmek, anne ve babanın dostlarına ikramda bulunmak."
|
Kaynak
|
|
Ebu Davud, Edeb 129,
(5142); İbnu Mace, Edeb 2, (3664)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
İbnu Ömer
|
Hadis
|
|
Resulullah (sav)'ı işittim,
şöyle diyordu: "Kişinin yapacağı en üstün iyiliklerden biri, ölümünden
sonra babasının dostlarına sıla-i rahimde bulunmasıdır"
|
Kaynak
|
|
Müslim, Birr, 11-13 (2552);
Tirmizi, Birr, 8 (1904); Ebu Davud, Edeb 129, (5143)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Ömer İbnu's-Saib
|
Hadis
|
|
Şu haber kendisine
ulaşmıştır: "Peygamberimiz (sav) bir gün otururken süt babası çıkagelir.
Resulullah (sav) hürmeten, onun için, giydiği şeylerden birini serer ve
üzerine oturtur. Az sonra süt annesi gelir. Peygamberimiz (sav) bunun için de
elbisenin diğer tarafını serer, kadın üzerine oturur. Biraz sonra süt-oğlan
kardeşi gelir. Resulullah (sav) kalkarak onu önüne oturtur."
|
Kaynak
|
|
Ebu Davud, Edeb 129, (5145)
|
|
|
|
|
|
|
|
Fasıl
|
|
Birr (Ebeveyne İyilik)
Bölümü
|
Konu
|
|
Ebeveyne İyilik
|
Râvi
|
|
Zeyd İbnu Erkam
|
Hadis
|
|
Hz. Peygamber (sav) buyurdu
ki: "Kim ebeveyninden birine bedel haccederse, bu hacda onun borcunu
ödemiş olur. Bu durum semadaki ruhuna müjdelenir. Kişi, anne ve babasına
karşı isyankar (akk) bile olsa (bu iyiliği sebebiyle) Allah'ın nezdinde (iyi
kullar meyanında) yazılır." (Diğer bir rivayette ise: "Babası için
bir hacc, kendisi için yedi hacc yazılır" denmiştir.) (Bu rivayet
Heysemi'nin Mecmau'z- Zevaid'inde, Taberani'nin Mu'cemu'l-Kebir'inden
kaydedilmiştir (3,282))
|
Kaynak
|
|
Rezin
|
|
|
|
|